Zıt Anlamlı Kelimeler ( Sözcükler ) Karşıt Anlamlılar

Zıt anlamlı kelimeler, aynı veya benzer anlamdaki kelimelere karşıt olan kelimelerdir. Örneğin, “yükselmek” ile “alçalmak” zıt anlamlı kelimelerdir. İki kelimenin anlamları birbirine karşıt olduğu için birlikte kullanıldıklarında, kelime grubunun anlamı tamamlanmış ve açık hale gelmiş olur. Türkçe’de de zıt anlamlı kelimelere sıkça rastlanır ve dilin zenginliğini ve anlatım gücünü arttırır. Zıt anlamlı kelimelere örnek olarak; içmek ve boşaltmak, çıkmak ve girkmek gibi kelimeler verilebilir.

Zıt Anlamlı Kelimelerin Örnekleri

abartmak ↔ küçültmek
abes ↔ anlamlı, mantıklı
abullabut ↔ zarif, nazik
abus ↔ güleç
acar ↔ güçsüz, beceriksiz
acayip ↔ normal, doğal
acele ↔ yavaş, ağır
acemi ↔ usta
acı ↔ tatlı
acı ↔ sevinç, neşe
acıklı ↔ neşeli
acımasız ↔ merhametli
acıtmak ↔ hoşnut etmek
aç ↔ tok
açık ↔ kapalı
açık ↔ koyu
açıkça ↔ gizlice

babacan ↔ sevimsiz
babayiğit ↔ namert
bacaksız ↔ uzun boylu
bağımlı ↔ özgür
bağımsızlık ↔ tutsaklık
bağışlamak ↔ cezalandırmak
bağlamak ↔ çözmek
bağnaz ↔ çağdaş, aydın
bahadır ↔ korkak
bahtiyar ↔ mutsuz
bakımlı ↔ harap
baki ↔ fani, ölümlü
bakir ↔ bozulmuş, işlenmiş
balaban ↔ bücür
baliğ ↔ toy
baltalamak ↔ kolaylaştırmak
barbar ↔ medeni
barış ↔ savaş
barışmak ↔ savaşmak
barışmak ↔ küsmek

cafcaflı ↔ sade, gösterişsiz
cahil ↔ bilgli, okumuş
cakalı ↔ gösterişsiz
camit ↔ canlı
cana yakın ↔ sevimsiz
canlı ↔ ölü, hareketsiz
can sıkıcı ↔ ferah, iç açıcı
cansız ↔ diri, parlak
cari ↔ hareketsiz
cari ↔ yürürlükten çıkmış
cavlak ↔ tüylü, örtülü
caymak ↔ vazgeçmemek

çabuk ↔ yavaş
çaçaron ↔ suskun
çağdaş ↔ çağdışı
çağırmak ↔ kovmak
çakırkeyif ↔ ayık
çaktırmadan ↔ açıkça
çalık ↔ düzelmiş
çalık ↔ doğru, akıllı
çalışkan ↔ tembel
çapkın ↔ ciddi, uslu
çapraşık ↔ düzenli
çarçur etmek ↔ tutumluluk
çare ↔ dert
çarpık ↔ düzgün
çarpma ↔ bölme
çarpraz ↔ düz

dağılmak ↔ toplanmak
dağınık ↔ toplu, düzenli
dahil ↔ hariç
dahili ↔ harici
daim ↔ fani, bazen
daima ↔ zaman zaman
daimi ↔ geçici
dalaşmak ↔ iyi geçinmek
dalgalı ↔ durgun, sakin
damgalı ↔ temize çıkmış
dar ↔ geniş
dargın ↔ barışık
darılmak ↔ barışmak
darmadağın ↔ derli toplu
davacı ↔ davalı
dayanıklı ↔ çürük
değerli ↔ kıymetsiz, adi
değersiz ↔ kıymetli, erdemli
değişik ↔ alışılmış
değişken ↔ durağan
dejenere ↔ soylu
dekolte ↔kapalı
deli ↔ akıllı
deliksiz ↔ aralıklı
delirmek ↔ akıllanmak

ebedi ↔ fani, geçici
ecnebi ↔ yerli
edep ↔ terbiyesizlik
edepsiz ↔ terbiyeli, zarif
edilgen ↔ etken
edinmek ↔ kaybetmek
efendi ↔ kaba, şımarık
efendi ↔ köle
efkarlı ↔ sevinçli
egemen ↔ köle
eğik ↔ dik
eğilmek ↔ doğrulmak
eğlenmek ↔ sıkılmak
eğreti ↔ esas, sağlam
eğri ↔ doğru
ehemmiyetli ↔ önemsiz
ehemmiyetsiz ↔ önemli

faal ↔ tembel, durgun
faaliyet ↔ durgunluk, hareketsizlik
fahiş ↔ ucuz
fakir ↔ zengin
fani ↔ baki
farklı ↔ aynı, benzer
fasıla ↔ sürekli, devamlı
fayda ↔ zarar
faydalı ↔ yararsız
faydasız ↔ yararlı
fazla ↔ az
felaket ↔ mutluluk, refah
fena ↔ iyi
fenalaşmak ↔ iyileşmek
fenalık ↔ iyilik
fer ↔ cansız, donuk
fersiz ↔ canlı, parlak
fert ↔ toplum
fesat ↔ ara bulucu
fevklade ↔ olağan, sıradan
feyizli ↔ bereketsiz
fitneci ↔ ara bulucu

gaddar ↔ merhametli
gafil ↔ uyanık
gaflet ↔ uyanıklık
gaip ↔ ortada, meydanda
galeyan ↔ durgunluk, dinginlik
galibiyet ↔ mağlubiyet
galip ↔ mağlup
gam ↔ sevinç, neşe
gamlanmak ↔ sevinmek
gammaz ↔ ara bulucu
gani ↔ fakir
gani gani ↔ az
garaz ↔ dostluk
garp ↔ doğu, şark
gavur ↔ dindar
gavur ↔ merhametli
gayet ↔ pek az
gayri ↔ bundan önce
gebermek ↔ yaşamak
gece ↔ gündüz
gecikmek ↔ erken gelmek
geç ↔ erken
geçici ↔ kalıcı

haberdar ↔ habersiz
haberleşmek ↔ ilgiyi kesmek
haberli ↔ bihaber
hadsiz ↔ sınırlı
hafi ↔ açık, belli
hafif ↔ ağır
hafiflik ↔ ağırlık
hafifmeşrep ↔ ağırbaşlı
hakaret ↔ iltifat
hakikat ↔ yalan
hakikat ↔ hayal
hakiki ↔ yalan
hakkaniyet ↔ adaletsizlik
hakkıyla ↔ gelişigüzel
hakir ↔ değerli, üstün
halef ↔ selef, öncül
halis ↔ katışık, kirli
halsiz ↔ dinç
haluk ↔ terbiyesiz

ığıl ığıl ↔ çabuk çabuk
ılgıt ılgıt ↔ hızlı, süratli
ılımlı ↔ aşırı, ölçüsüz
ırak ↔ yakın
ısı ↔ soğukluk
ısınmak ↔ soğumak, üşümek
ısıtıcı ↔ soğutucu
ısıtmak ↔ soğutmak
ıslak ↔ kuru
ıslatmak ↔ kurutmak
ısmarlama ↔ hazır
ıssız ↔ kalabalık
ışıklı ↔ loş, karanlık
ızbandut ↔ çelimsiz

iç – dış
içeri – dışarı
ihtimam – baştan savma
ihtiyar – genç
ileri – geri
iletken – yalıtkan
ilk – son
ilkel – çağdaş
ince – kalın, kaba
inmek – çıkmak
ince – kalın
indirim – zam
indirmek – kaldırmak
iniş – çıkış
istikbal – mazi
isyan – itaat
ithalat – ihracat

kaba – terbiyeli, ince
kahrolsun – yaşasın
kalabalık – tenha
kalıcı – geçici
kalın – ince
kâmil – cahil
kapalı – açık
kâr – zarar
kara – ak
karışık – düzenli
karşı – beri
karşıt – eş
kart – körpe
katı – sıvı
katı – yumuşak
kavuşmak – ayrılmak
kaybetmek – bulmak

laf ebesi ↔ sessiz
lağvetmek ↔ kurmak
lakayt ↔ ilgili, alakalı
lanet ↔ nezih, çok güzel
latif ↔ nahoş, çirkin, kaba
latife ↔ ciddi (söz)
laubali ↔ ciddi, resmi, ağırbaşlı
lazım ↔ gereksiz, lüzumsuz
legal ↔ illegal, yasa dışı
leh ↔ aleyh
leyli ↔ nehari, gündüzcü
leziz ↔ nahoş
lezzetli ↔ tatsız
liyakat ↔ yetersizlik
lodos ↔ poyraz
lokavt ↔ grev
loş ↔ aydınlık
lüks ↔ sade, basit

maddi – manevi
mağlubiyet – galibiyet
mağlup – galip
masum – suçlu
mat – parlak
mazi – gelecek
mazlum – zalim
meçhul – belirli, belli
medeni – ilkel
mektepli – alaylı
memnu – meşru
mert – namert
methiye – hicviye

nahoş – hoş
namert – mert
nazik – kaba
nefret – sevgi
negatif – pozitif
nemli – kuru

objektif ↔ subjektif
obur ↔ boğazsız
oğlan ↔ kız
okkalı ↔ 1. küçük, 2. hafif
okumuş ↔ cahil
olabilirlik ↔ imkansızlık, umutsuzluk
olağan ↔ olağan dışı, gayrimümkün
olağanüstü ↔ sıradan
olası ↔ kesin
olgun ↔ ham, çiğ

ödül – ceza
ölü – diri, canlı
ölüm – yaşam
ön – arka
öncü – artçı
örtmek – açmak
övgü – yergi
övmek – yermek

pahalı – ucuz
parlak – mat
pasif – aktif
perakende – toptan
peşin – veresiye
pinti – cömert
pozitif – eksi, negatif
profesyonel – amatör

rahat ↔ huzursuz, sıkıntılı
rahatsız ↔ sağlıklı
rakik ↔ sert
randımanlı ↔ verimsiz
rasyonel ↔ irrasyonel
razı ↔ isteksiz
razı olmak ↔ karşı gelmek, reddetmek
reddetmek ↔ razı olmak, kabul etmek
refah ↔ sıkıntı
renkli ↔ soluk
renksiz ↔ parlak
resmi ↔ 1. hususi, 2. samimi
ret ↔ kabul
riayet etmek ↔ uymamak

sabah – akşam
sade – gösterişli
sağ – sol
sağlam – çürük
saldırı – savunma
sarkıt – dikit
satış – alış
savaş – barış
saydam – opak
sert – yumuşak
sevap – günah
sevinmek – üzülmek
sevinç – üzüntü
sevinçli – üzgün

şahane ↔ çok kötü, çok fena
şahsi ↔ toplumsal, genel
şaka ↔ ciddi, ciddiyet
şakacı ↔ ağırbaşlı, ciddi
şaklaban ↔ ciddi
şamata ↔ sessizlik
şanlı ↔ silik, tanınmamış
şanssız ↔ talihli, bahtlı
şark ↔ garp, batı
şarlatan ↔ dürüst
şaşaa ↔ sade, gösterişsiz
şaşkın ↔ düşünceli

tam – yarım, eksik
tamam – eksik
tatlı – acı
tavan – taban
taze – bayat
tekil – çoğul
tembel – çalışkan
temiz – kirli, pis
tenha – kalabalık
tepe – dip
ters – düz
tertipli – dağınık
tok – aç
toplama – çıkarma

ucuz – pahalı
uçmak – konmak
unutmak – hatırlamak
uslu – yaramaz
usta – acemi
uygun – elverişsiz
uygun – yakışıksız
uysal – dik başlı
uyumak – uyanmak
uzak – yakın
uzun – kısa

ücretli ↔ parasız, bedava
ümitsiz ↔ iyimser, umutlu
ümmi ↔ okuryazar
üretim ↔ tüketim
ürkek ↔ atılgan, cesur
üryan ↔ giyinik
üst ↔ 1. alt, 2. ast
üstün ↔ 1. yenilen, mağlup, kaybeden, 2. düşük
üstünkörü ↔ özenli
üşengeç ↔ çalışkan, ezcanlı
üşümek ↔ ısınmak
üşüşmek ↔ dağılmak, kaçışmak
ütmek ↔ yenilmek
ütülmek ↔ yenmek
üvey ↔ öz

vadeli ↔ süresiz
vadesiz ↔ peşinatsız, veresiye
vahim ↔ korkusuz, tehlikesiz
vahşi ↔ evcil
vakar ↔ ciddiyetsizlik, onursuzluk
vakur ↔ onursuz
var ↔ yok
varış ↔ başlangıç, kalkış
varlık ↔ yokluk
varlıklı ↔ yoksul, fakir
varsıl ↔ yoksul, fakir
varyemez ↔ eli açık, cömert

yabancı ↔ tanıdık, yerli
yabani ↔ evcil, medeni
yad ↔ tanıdık
yadsımak – kabul etmek
yahşi ↔ çirkin, kötü
yakalamak ↔ kaçırmak
yakın ↔ uzak (ırak)
yakışıklı ↔ çirkin, biçimsiz
yaklaşık ↔ tam olarak
yalan ↔ gerçek, hakikat
yalandan ↔ sahiden, gerçekten
yalın ↔ süslü, gösterişli
yalıtkan ↔ iletken
yandaş ↔ karşıt
yanılmak ↔ bilmek
yanıt ↔ soru

zam – indirim
zarafet – kabalık
zarar – yarar, kâr
zararlı – yararlı
zayıf – güçlü
zayıf – şişman
zemin – tavan
zengin – fakir
zevzek – ağzı sıkı
zıt – eş
ziyan – kazanç
zor – kolay
züğürt – varlıklı, zengin